Ciągnące się po horyzont pola złotych zbóż, zielone pagórki i wijące się pomiędzy nimi wody Wisły – nic dziwnego, że  Fryderyk zakochał się w Mazowszu. Tę miłość do tradycji, do kraju i ludowej kultury słychać w wielu jego kompozycjach.

Już od najmłodszych lat poznawał on nie tylko Warszawę, ale także inne zakątki Mazowsza, by później garściami czerpać z bogatego folkloru. Wizyty w rodzinnym dworku w Żelazowej Woli, beztroskie wakacje w Sannikach, pobyt w Płocku i Rościszewie, a przede wszystkim kontakt z tradycyjną polską kulturą były dla wrażliwego chłopaka prawdziwą inspiracją. Fryderyk wielokrotnie pisał w swoich listach do rodziny i przyjaciół o wiejskich obrzędach i utalentowanych muzykantach.

Na Mazowszu wciąż znajdziemy wiele śladów obecności wybitnego kompozytora, ale ruiny średniowiecznych zamków, zabytkowe miasta oraz barwny folklor, tak bliski Chopinowi, to nie jedyne atuty regionu. Rozległe kompleksy leśne oraz rezerwaty przyrody, które należą do obszarów objętych ochroną Natura 2000, to wprost wymarzona sceneria do wypoczynku i rekreacji.

Zapewne Fryderyk Chopin nie spodziewał się, że w Warszawie powstanie kiedyś jego pomnik i będzie to jeden z najważniejszych symboli stolicy. Masywna bryła autorstwa Wacława Szymanowskiego została zaprojektowana z myślą o uczczeniu setnej rocznicy urodzin kompozytora.

Ostatecznie pomnik odsłonięto w 1926 roku w Łazienkach Królewskich. Ten zespół pałacowo-parkowy powstał w XVIII wieku jako letnia rezydencja ostatniego króla Polski Stanisława Augusta. Nazwa parku pochodzi od jednego z pierwszych obiektów powstałych na tym terenie – barokowego pawilonu kąpielowego. Na szczególną uwagę zasługuje malowniczo położony Pałac Na Wyspie, połączony z lądem dwoma mostami.

Od ponad 50 lat u stóp pomnika organizowane są Koncerty Chopinowskie. Występy znakomitych pianistów odbywają się w każdą niedzielę, od połowy maja do końca września. Cieszą się ogromną popularnością zarówno wśród turystów, jak i mieszkańców Warszawy.

Pozycja obowiązkowa nie tylko dla miłośników twórczości najsłynniejszego polskiego kompozytora. Obecnie w Pałacu Ostrogskich znajduje się Muzeum Fryderyka Chopina.

Jest to jedno z najnowocześniejszych muzeów biograficznych w Europie. Jego najcenniejszym eksponatem jest fortepian Pleyel, na którym kompozytor grał przez ostatnie dwa lata swojego życia. Oprócz instrumentu, w muzeum można podziwiać inne przedmioty osobiste kompozytora. Wśród nich są rękopisy listów i kompozycji. Muzeum Fryderyka Chopina ma największą na świecie kolekcję pamiątek po kompozytorze. Z pewnością znajdziesz tu coś, co cię zainteresuje!

W Pałacu Ostrogskich od lat pielęgnuje się pamięć o wielkim artyście. Od 1934 r. działał w nim instytut jego imienia, a w latach 1954–2005 mieściło się Towarzystwo im. Fryderyka Chopina.

Pałac powstał w drugiej połowie XVII w. Kilkukrotnie przebudowywany, został zniszczony podczas II wojny światowej. Jego odbudowa zakończyła się w 1954 r.

Planując zwiedzanie Muzeum Fryderyka Chopina oraz Żelazowej Woli w okresie od czerwca do września warto skorzystać z ChopinPass (www.chopinpass.com). Jest to pakiet zawierający opłacone wstępy do obu miejsc, a także bezpośredni transport między tymi placówkami.

Na początku XIX w. kościół Świętego Krzyża był największą świątynią katolicką w Warszawie. Wiąże się z nim wiele ważnych momentów z historii rodziny Chopinów, ponieważ należeli do tutejszej parafii. Odbyły się w nim chrzty sióstr Fryderyka, Izabelli i Emilii, tutaj też spoczęło serce kompozytora. Kompozytor życzył sobie, by po śmierci jego ciało powróciło do Polski.

Niektóre źródła twierdzą, że Chopin chciał być pochowany na Cmentarzu Powązkowskim, gdzie obecnie znajdują się groby jego rodziców, przyjaciół, a także miłośników i popularyzatorów jego muzyki. Ze względu na sytuację polityczną nie było to możliwe. Ciało kompozytora spoczywa na paryskim cmentarzu Pere Lachaise. Dzięki staraniom rodziny, serce Fryderyka wróciło do kraju i zostało wmurowane w jeden z filarów Kościoła.

Barokowy Kościół św. Krzyża jest jednym z najpiękniejszych zabytków Warszawy.

Przez połowę swojego warszawskiego życia Chopin mieszkał właśnie tu, w Budynku Porektorskim, stanowiącym oficynę Pałacu Kazimierzowskiego. Rodzina kompozytora przeprowadziła się do niego w 1817 roku, wraz ze zmianą lokalizacji Liceum Warszawskiego, w którym pracował ojciec Fryderyka.

Przed wejściem do oficyny pałacowej znajduje się tablica pamiątkowa. Drugą znajdziemy na wysokości pierwszego piętra zachodniej ściany wraz z płaskorzeźbą przedstawiającą wizerunek kompozytora.

Dziś w budynku znajdują się Wydział Orientalistyczny i Instytut Historii Sztuki.

W Pałacu Kazimierzowskim mieściło się kiedyś Liceum Warszawskie, a jednym z jego uczniów był młody Chopin. Naukę rozpoczął w wieku 13 lat od razu wstępując do 4-tej klasy. Wcześniej uczył się w domu.

Pałac został wybudowany w pierwszej połowie XVII wieku i służył jako letnia rezydencja króla Jana Kazimierza. Przez trzydzieści lat mieściła się tu słynna Szkoła Rycerska, powołana przez ostatniego króla Polski Stanisława Augusta.

Obecnie budynek należy do Uniwersytetu Warszawskiego.

Park Kazimierzowski, zwany dawniej „Botaniką”, znajduje się na skarpie przylegającej do tylnej części Pałacu Kazimierzowskiego.

Kiedy rodzina Chopinów mieszkała w Pałacu, „Botanika” służyła jako ogród, w którym uczniowie Liceum Warszawskiego uprawiali grządki i obserwowali rozwój sadzonek. Klucze do ogrodzonego terenu mieli nauczyciele Liceum, również Mikołaj Chopin, ojciec Fryderyka. Dzięki temu niedostępny ogród stał się częstym miejscem zabaw i spacerów młodego kompozytora.

W późniejszym okresie „Botanika” została przekształcona na park spacerowy. Fryderyk Chopin był jednym ze świadków tej przemiany. Pisał, że za jej sprawą marchewki zostały zastąpione przez klomby. Gdy Fryderyk został uczniem Liceum, w Parku Kazimierzowskim spotykał się z przyjaciółmi, spacerował czy też siadał na ławce z książką.

Pałac Czapskich (Krasińskich) to kolejne miejsce, w którym zamieszkali Chopinowie. Nowe mieszkanie, wynajęte w lewej oficynie pałacu, miało być ucieczką przed wspomnieniami o rodzinnej tragedii – w 1827 roku zmarła najmłodsza z sióstr Fryderyka, czternastoletnia Emilka.

Mieszkanie dało kompozytorowi komfort pracy – dostał w nim swój pierwszy, osobny pokój. Przesiadywali w nim liczni artyści, uczeni i młodzież. Tutaj Chopin skomponował swoje jedyne dwa koncerty. Pałac Czapskich (Krasińskich) był ostatnim miejscem zamieszkania Fryderyka w Warszawie przed jego wyjazdem 2 listopada 1830 r. Fakt ten upamiętnia tablica wmurowana we frontową ścianę budynku. Widnieje na niej napis: „W tym domu mieszkał i tworzył Fryderyk Chopin przed opuszczeniem w 1830 r. Warszawy na zawsze”.

Obecnie w pałacu znajduje się Akademia Sztuk Pięknych.

Dzięki aplikacji Chopin in Warsaw możesz przenieść się do wirtualnego saloniku Chopinów.

W kościele Wizytek odbywały się obowiązkowe msze niedzielne dla młodzieży Liceum Warszawskiego. Fryderyk wielokrotnie grywał tu na organach i spotykał swoją pierwszą miłość, Konstancję Gładkowską, która śpiewała podczas nabożeństw. Akompaniament Chopina często przeradzał się w improwizacje. Młody kompozytor zapominał się w nich do tego stopnia, że kościelny musiał go prosić o zakończenie gry. Dzięki Fryckowi msze stawały się niezapomnianym wydarzeniem. Kto by nie chciał wziąć w tym udziału?

Kościół Wizytek (jego pełna nazwa to kościół Opieki św. Józefa Oblubieńca Niepokalanej Bogurodzicy Maryi) został zbudowany w XVII w. dla francuskich zakonnic. W XVIII w. przeprowadzono w nim liczne modyfikacje. Kościół przetrwał II wojnę światową i do dziś zachował większość oryginalnego wyposażenia. Jednym z najciekawszych elementów budowli jest charakterystyczna dla okresu baroku fasada oraz rokokowa ambona w kształcie łodzi.

Jako mały chłopiec Fryderyk mieszkał wraz ze swoją rodziną przez kilka lat prawym skrzydle Pałacu Saskiego, prawdopodobnie na drugim piętrze. W Pałacu mieściło się wówczas Liceum Warszawskie, w którym ojciec Chopina dostał posadę nauczyciela francuskiego i mieszkanie służbowe. Chopinowie prowadzili tam pensję dla chłopców cieszącą się dużą renomą. Fryderyk od najmłodszych lat przysłuchiwał się, jak na fortepianie grali uczniowie taty i jego siostra Ludwika. Sam również podejmował pierwsze próby.

Chopinowie mieszkali w Pałacu Saskim do 1817 r. Wyprowadzili się stamtąd wraz z decyzją
o przeniesieniu Liceum Warszawskiego do Pałacu Kazimierzowskiego.

Pałac Saski był jedną z największych atrakcji przedwojennej Warszawy. Niestety, w czasie II wojny światowej uległ całkowitemu zniszczeniu, a jedyną pozostałością jest fragment kolumnady, pod którą znajduje się Grób Nieznanego Żołnierza. Całość można zobaczyć na modelu 3D, dostępnym w technologii Augmented Reality. Wykorzystaj swój tablet lub smartfon i zobacz Pałac Saski z czasów Chopina!

Ogród Saski to jedno z niewielu miejsc na mapie Warszawy, w których możesz zapomnieć, że znajdujesz się w centrum dynamicznego europejskiego miasta. Podczas spaceru alejkami wyobraź sobie, że 200 lat temu mały Fryderyk Chopin biegał tu ze swoją siostrą Ludwiką, chowając się za jednym z drzew przed czujnym okiem matki.

Ponieważ przez kilka lat rodzina mieszkała w bezpośrednim sąsiedztwie parku, prawdopodobnie spędzała w nim wolny czas. Możliwe też, że właśnie tutaj Fryderyk zabierał swoją pierwszą miłość, Konstancję Gładkowską, na romantyczne spacery.

Dziś można się przekonać o wyjątkowej atmosferze Ogrodu Saskiego, który jest najstarszym publicznym ogrodem w Polsce. W ciepłych miesiącach warto zakończyć swój spacer w centralnym punkcie parku – przy pierwszej miejskiej fontannie. Tuż za nią znajduje się zegar słoneczny. Niestety, Chopin nie mógł zobaczyć tych obiektów, ponieważ powstały kilka lat po jego śmierci.

Placówka mieściła się kiedyś w budynku między Zamkiem Królewskim a kościołem św. Anny. Przez długie lata mieszkały w nim siostry zakonne. Przez pewien czas służył za magazyn wojskowy, a następnie został zagospodarowany na Konserwatorium Muzyczne.

Konserwatorium było dla Chopina szczególnie ważnym miejscem: to tutaj poznał Konstancję Gładkowską, swoją pierwszą wielką miłość. Dziewczyna uczyła się śpiewu, a Fryderyk często jej akompaniował.

Dziś niestety budynku nie znajdziemy już na mapie Warszawy: rozebrano go w XIX w., a obecnie z tego miejsca można podziwiać panoramę warszawskiej Pragi.

Jak wyglądałyby ostatnie chwile Chopina w Warszawie, gdyby wiedział na pewno, że już nigdy nie przejdzie się jej ulicami? Na to pytanie nie znamy odpowiedzi. Wiemy jednak, że jego podróż do Wiednia zaczęła się w okolicach Pałacu Wesslów, gdzie mieścił się urząd pocztowy, z którego w drogę wyruszały dyliżanse.

Pożegnali go przyjaciele wraz z profesorem Józefem Elsnerem. Specjalnie na tę okazję przygotowali kantatę Zrodzony w polskiej krainie. Całe wydarzenie zostało opisane w Kurierze Warszawskim.

Budowa późnobarokowego Pałacu Wesslów zakończyła się w połowie XVIII wieku. Zniszczony podczas Powstania Warszawskiego w 1944 r., został odbudowany po wojnie.

Obecnie jest siedzibą Prokuratury Apelacyjnej.

Gdy młodziutki Fryderyk występował w gmachu Res Sacra Miser, publiczność czuła, że ma do czynienia z prawdziwym geniuszem. Podczas występu na koncercie zorganizowanym w siedzibie Warszawskiego Towarzystwa Dobroczynności Chopin miał zaledwie 13 lat. Jedna z gazet napisała, że „po szóstym wieczorze muzykalnym nie będziemy zapewne zazdrościć Wiedniowi J.P. Liszta; stolica bowiem nasza posiada równego, a może i doskonalszego”.

Res Sacra Miser to miejsce o długiej i barwnej historii. Mieściła się tu pierwsza mennica w Warszawie, majestatyczny i pełen przepychu pałac, a także kościół i klasztor sióstr zakonnych.

W czasach współczesnych Fryderykowi zabudowania uległy przekształceniu i przekazane zostały Warszawskiemu Towarzystwu Dobroczynności – wówczas na elewacji pojawił się łaciński napis Res Sacra Miser, co znaczy: Ubogi rzeczą świętą.

Jakie zdziwienie musiało się malować na twarzach osób zgromadzonych w Pałacu Radziwiłłowskim, gdy 24 lutego 1818 r. ośmioletni chłopiec zadebiutował, dając znakomity koncert fortepianowy. Był to mały Fryderyk Chopin, którego występ wywołał entuzjazm i wzbudził zainteresowanie stołecznej prasy. Fryderyka zapraszano na kolejne występy.

Pałac Radziwiłłów został zbudowany w XVII w. Od 1994 r. jest główną siedzibą Prezydenta Rzeczypospolitej – stąd jego obecna nazwa. Tak jak za czasów Chopina, wejścia na dziedziniec Pałacu pilnują cztery kamienne lwy. Przed budynkiem od 1965 r. stoi pomnik księcia Józefa Poniatowskiego.

W jednym z pomieszczeń Pałacu mieszkała kiedyś młodsza siostra Chopina, Izabella. W swoim mieszkaniu przechowywała rzeczy należące do sławnego brata. Pamiątki przetrwały do momentu pewnego dramatycznego wydarzenia, które miało miejsce w 1863 roku. Był to nieudany zamach, którego dokonano z okien Pałacu Zamoyskiego na namiestnika carskiego, generała Fiodora Berga, sprawującego w imieniu cara Rosji władzę w Warszawie.

W odwecie za próbę zamordowania namiestnika żołdacy carscy wyrzucili wszystkich lokatorów pałacu, a ich mieszkania zostały zdewastowane i ograbione. Żołnierze rosyjscy roztrzaskali i spalili fortepian Fryderyka Chopina, a także inne pamiątki rodzinne.

Wydarzenie to zainspirowało jednego z najważniejszych polskich poetów – Cypriana Kamila Norwida – do napisania wiersza „Fortepian Chopina”.

Obecnie w Pałacu Zamoyskiego mieszczą się jednostki dydaktyczne Uniwersytetu Warszawskiego.

Co łączy Kościół Ewangelicko-Augsburski Świętej Trójcy, cara Aleksandra I i brylantowy pierścień? Fryderyk Chopin! W maju 1825 r. kompozytor zagrał w kościele dla moskiewskiego władcy na nowym instrumencie klawiszowym – eolimelodikonie, który imitował dźwięki innych instrumentów. W ramach podziękowania otrzymał pierścień z brylantem, co jest dowodem na to, że występ nastoletniego Chopina wywarł ogromne wrażenie. Przy kościele działał też chór parafialny, w którym śpiewał Fryderyk.

Kościół Świętej Trójcy słynął z doskonałej akustyki, pięknej muzyki granej podczas nabożeństw oraz specjalnych koncertów, na które zapraszano wybitnych artystów, w tym Stanisława Moniuszkę i Camille’a Saint-Saënsa. Klasycystyczny kościół był najwyższym budynkiem XVIII-wiecznej Warszawy, dzięki czemu służył jako wieża widokowa.

Podczas Powstania Warszawskiego budynek został niemal całkowicie zniszczony. Po wojnie odbudowano go na podstawie pierwotnych założeń architektonicznych. Szczęśliwie, nie stracił swojej świetnej akustyki, dzięki czemu do dziś organizowane są w nim koncerty.

Angelica Catalani. Dziś to nazwisko być może nie brzmi znajomo, ale w czasach Chopina budziło wielkie emocje. Ta wielka włoska śpiewaczka koncertowała na estradach całej Europy. Będąc w Warszawie, czterokrotnie wystąpiła w Pałacu Jabłonowskich, pełniącym wówczas funkcję ratusza.

„Syrena Europy” usłyszała grę dziesięcioletniego Fryderyka podczas spotkania u państwa Wolickich. Catalani zachwyciła się talentem chłopca i w dowód uznania podarowała mu złoty kieszonkowy zegarek z dedykacją: „3 stycznia 1820 r. – dziesięcioletniemu Fryderykowi.”

Pałac Jabłonowskich został zbudowany przez dwóch królewskich architektów – Jakuba Fontanę i Dominika Merliniego. Jest imponującym przykładem polskiej architektury wczesnego oświecenia.

Wielką próbą i zaszczytem dla każdego artysty jest występ na deskach Teatru Narodowego. Fryderyk Chopin zadebiutował na nich 17 marca 1830 r. W zapowiedzi zamieszczonej na łamach Kuriera Warszawskiego Fryderyk był przedstawiany jako „najpierwszy Wirtuoz”.

Chopin był w Teatrze Narodowym częstym gościem także w roli widza. Mógł przysłuchiwać się tu koncertom wielu polskich i zagranicznych artystów. Swój ostatni – pożegnalny – koncert w Teatrze Narodowym Chopin zagrał 30 października 1830 r.

Pomysłodawcą stworzenia najważniejszej sceny narodowej był król Stanisław August, natomiast autorem projektu architektonicznego budynku – Bonawentura Solari. Pierwsze przedstawienie w Narodowym odbyło się w 1779 r.

W czasach Chopina odpowiednikiem klubokawiarni, w których kwitło warszawskie życie artystyczne, były salony arystokracji. Najważniejszy z nich znajdował się w Pałacu Błękitnym, należącym do rodziny Zamoyskich. Odwiedzali go najpopularniejsi przedstawiciele świata sztuki i polityki. Chopin występował tam wielokrotnie.

Pałac Błękitny został wybudowany w XVII wieku. Jego nazwa pochodzi od koloru pokrycia dachowego. W czasach Chopina w Pałacu mieszkali znani intelektualiści, przez co budynek był także nazywany „polskimi Atenami”.

Belweder był siedzibą Wielkiego Księcia Konstantego i kolejnym miejscem, w którym zachwycano się grą Fryderyka Chopina. Jako nastolatek, muzyk był tam regularnie zapraszany na występy urozmaicające życie książęcej pary. Fryderyk zadedykował księciu marsz wojskowy, który tak bardzo się spodobał, że miał być grany podczas parad wojskowych.

Wizyty w Belwederze musiały wywrzeć na młodym Chopinie duże wrażenie. Służba pałacowa składała się ze specjalnie dobranych lokajów, część z nich była olbrzymiego wzrostu, inni byli karłami. O porządek wokół Belwederu dbali wówczas skazani za drobne przestępstwa. Widok musiał być poruszający, ponieważ wykonywali swoją pracę w kajdanach.

Belweder to niewielki pałacyk z imponującym widokiem, stąd jego nazwa pochodząca od włoskiego Bel vedere, czyli piękny widok. W latach 1926–1935 w pałacu urzędował marszałek Józef Piłsudski. Aktualnie Belweder należy do Kancelarii Prezydenta RP. Tutaj głowa państwa przyjmuje gości, odbywają się ważne konferencje i narady.

W Belwederze można obejrzeć dwie wystawy: „Marszałek Józef Piłsudski” oraz „Gabinet Orderu Wojennego Virtuti Militari”.

Uroczy dworek w Żelazowej Woli to idealne miejsce na jednodniową wycieczkę. Malownicza trasa z Warszawy wiedzie przez obszar Kampinoskiego Parku Narodowego oraz jego otulinę położone na terenie obszaru Natura 2000.

W tej niewielkiej miejscowości Chopin przyszedł na świat w 1810 roku. Zaledwie kilka miesięcy później jego rodzina przeprowadziła się do Warszawy, a na wieś przyjeżdżała okazjonalnie: podczas wakacji lub świąt. W trakcie letnich wizyt wynoszono fortepian do ogrodu, a Fryderyk dawał koncerty w cieniu świerków i lip.

W Żelazowej Woli obecnie odbywają się koncerty chopinowskie i „Prezentacje Muzyczne” utalentowanych młodych pianistów, przyciągające turystów z całego kraju i z zagranicy. Można się tam zapoznać z ekspozycją opowiadającą o Chopinach oraz ich relacjach z właścicielami majątku – rodziną Skarbków. Dodatkowo zaprezentowano historię muzeum poświęconego Fryderykowi Chopinowi.

Planując zwiedzanie Żelazowej Woli oraz Muzeum Fryderyka Chopina w okresie od czerwca do września warto skorzystać z ChopinPass (www.chopinpass.com). Jest to pakiet zawierający opłacone wstępy do obu miejsc, a także bezpośredni transport między tymi placówkami.

W rodzinnej historii Chopinów kościół parafialny w Brochowie zajmuje bardzo ważne miejsce. W nim wzięli ślub rodzice kompozytora – Mikołaj Chopin i Tekla Justyna z Krzyżanowskich – oraz jego najstarsza siostra Ludwika. Także tutaj 23 kwietnia 1810 r. odbył się chrzest Fryderyka.

Kościół w Brochowie jest jednym z najcenniejszych renesansowych zabytków sakralnych o charakterze obronnym. Otacza go mur z narożnymi bastionami. Położony nad brzegiem Bzury, malowniczo odbija się w tafli rzeki. To z pewnością idealna sceneria dla pamiątkowych zdjęć.

Do Brochowa warto zajrzeć, będąc w Żelazowej Woli, ponieważ te dwa miejsca dzieli zaledwie 11 km.

Europejskie Centrum Artystyczne im. Fryderyka Chopina w Sannikach popularyzuje twórczość Fryderyka Chopina. Dlaczego akurat tam, w niewielkiej wsi położonej w odległości 100 km od Warszawy?

W tej miejscowości wielki kompozytor przebywał podczas wakacji. Towarzyszyli mu szkolny kolega Konstanty Pruszak i jego siostra Olesia. Beztroski czas spędzali na muzykowaniu, zabawach i spacerach.